Ordu’da ilk devlet yatırımı SOYA A.Ş. idi. Başbakan Adnan Menderes 1956 yılında Ordu’ya gelerek Bahçelievler Mahallesi’nde Sözenlere ait (Şimdiki Soya Sitesi’nin olduğu) arazide Soya Fabrikası’nın temelini attı. Her ne oldu ise fabrikanın inşasına bir türlü başlanamadı. Uzatmayalım; 1965 yılında Soya Fabrikası Başbakan Süleyman Demirel tarafından şimdiki olduğu yerde açıldı. Bölge’de 10 yıl öncesine göre soya fasulyesi ekimi iyiden iyiye azalmış, Soya Fasulyesi yağı fabrikası, ayçiçeği yağı fabrikası olmuştu. Ayçiçeği tarımı yapılmayan bir yerde ayçiçeği yağı fabrikası kurmanın maliyeti tabii ki fazla olacaktı. Nitekim 118 işçinin çalıştığı fabrika zamana yenik düştü. Zaman “devlet ticaret yapmaz/yapamaz” özelleştirelim zamanı… Soya Fabrikası özelleştirildi. Bugün Altaş Çotanak Yağı Fabrikası olarak faaliyetine devam ediyor.
***
Ordu’da kollektif, limited, şirketler vardı. Anonim İlk şirketlerden biridir ÇAMSAN A.Ş. Türkiye’de yatırım teşviki alan, lift levha üreten ilk şirkettir ÇAMSAN A.Ş.
Fabrikanın açılışında Ziraat Bankası Genel Müdürü Rahmi Önen bir konuşma yaptı. Türkiye’nin katma değer yaratacak yatırımlara ihtiyacı olduğunu basit bir örnek vererek anlattı. “Buğdayı, buğday olarak ihraç ederseniz, 100 kilo buğdaydan 100 lira alırsınız. Oysa buğdaydan bisküvi yapıp ihraç ederseniz 400 lira alırsınız…
ÇAMSAN A.Ş. kurulduğu yıl, Türkiye’de ağaç ürünlerinin yüzde 75’i yakacak olarak kullanılıyordu. Rahmi Önen “Bunun tam tersi olması lazım…” demeyi de ihmal etmemişti.
***
ÇAMSAN A.Ş. gazetelerin yazdığına göre “40 yılın gururunu yaşıyormuş”! Haklı bir gurur!
ÇAMSAN A.Ş’nin bu 40 yılda üretim kapasitesi, ürün ihracatı katlanarak arttı.
Bugün ÇAMSAN A.Ş Türkiye’nin 500 büyük şirketinden biridir.
